Een stukje historie van de buurtvereniging

Het bestuur van de buurtvereniging heeft de laatste jaren een enorme ‘verjongingskuur’ ondergaan. Dit heeft voordelen, maar zeker ook nadelen. Met het vertrek van de oudere bestuursleden is er een groot stuk historie uit het bestuur gestapt. Daarom waren we genoodzaakt om in de archieven te duiken én zijn we nog van plan om enkele ‘prominente buurtbewoners’ te ondervragen. Mocht je als lezer nog leuke anekdotes van vroeger kennen, roepen wij je bij deze op om ons hiervan in kennis te stellen. Hoe completer de tekst, des te beter!

Uit de archieven
Resultaten van een aantal bijeenkomsten met (oud)bewoners van de Horsterweg
De Horsterweg in de oorlog
Café's en Uitgaan op de Horsterweg
Religie op de Horsterweg
Markante figuren op de Horsterweg
Winkels op de Horsterweg
Muziek op de Horsterweg
Café's en Uitgaan op de Horsterweg
Oprichting VCH
Diversen

Dit is wat we alvast uit de archieven hebben verzameld.

In 1938 is de buurtvereniging door de heren Janssen (van de Zongerd), Smeets, Lemmen, Hinssen, Lamberigts, Toussaint, Bossink, Rooseboom, v.d. Slik en anderen opgericht teneinde de band tussen de mensen van de buurt onderling te verstevigen.

De kracht van de vereniging om zich al die jaren te kunnen blijven handhaven en zelfs tot grote bloei te kunnen komen ligt met name in de unieke ligging van het verzorgingsgebied. De geografische begrenzing door de spoorlijn Venlo-Nijmegen (plus St. Annaweg en gedeelte van de Wielder) van boerderij de Staaij tot wachtpost 66 zal zeker tot het eigen karakter en behoud daarvan hebben bijgedragen. Het feit dat de wijk in de loop der tijd ontsloten is en er veel oorspronkelijke Horsterwegbewoners van buiten dit rayon toch lid wensen te blijven, toont aan dat andere krachten een rol spelen.

In de loop der jaren is het bestuur natuurlijk vaak van samenstelling veranderd. Besturen die tot taak hadden te waken voor het behoud van het eigen karakter, een goed en verstandig beleid voerden binnen de financiele mogelijkheden en ….. steeds tijdig de bakens wisten te verzetten. Neem bijvoorbeeld de ontwikkeling van het ledenbestand. In 1948 werd bepaald dat slechts gezinnen lid konden zijn en uitsluitend door het gezinshoofd konden worden vertegenwoordigd. Tevens kreeg men bij vertrek uit het rayon onmiddellijk een briefje dat men bedankt was als lid. Ook werd bekrachtigd dat bewoners van Duitse afkomst geen lid konden zijn (deze uitsluiting werd in 1957 herroepen). Pas in 1956 werd de mogelijkheid geopend dat ook gezinsleden in plaats van gezinshoofden functies konden bekleden. In 1961 werd het volwaardig (maar dan wel zonder stemrecht) lidmaatschap voor van oorsprong Horsterwegbewoners die zich buiten het rayon hadden gevestigd, mogelijk (de geboorte van het buitenlid). Bij het 25-jarig jubileum kenden we op een ledenbestand van 134 dan ook al 17 buitenleden. In 1965 werd het buitenlid bedacht met actief kiesrecht.

Dat er in tijden waarin nog geen sprake was van belangengroeperingen en wijkcentra, de Horsterweg allang belangenbehartiging praktizeerde moge uit het volgende blijken:

• In 1948 nam een belangencommissie contact op met de Gemeente Venlo ter verkrijging van straatverlichting in het Ubroek en riolering voor de Horsterweg
• In 1950 kreeg men van de Gemeente de toezegging dat de riolering er binnen 10 jaar zou komen. Ondanks constant trekken is deze er pas 25 jaar later gekomen
• In 1951 heerste er een rupsenplaag. Beroep op de Gemeente Venlo leverde niets op, maar de Horsterweg deed een dringend beroep op de Provincie en binnen enkele dagen kon er weer zonder jeuk geslapen worden.
• Ook bij de Bescherming Bevolking werden we ingeschakeld. Blokhoofd werd L. Hinssen en plv. blokhoofd J. Holla, terwijl J. In ’t Zandt districthoofd was.
• In 1952 werd er gecollecteerd voor de herbouw van de St. Annakapel.
• In 1956 werden ten behoeve van de bewoners van het ‘Greun Dörp’ stappen ondernomen tot opheffig van radiostoring
• In 1959 werd met Rijkswaterstaat contact opgenomen over het gevaar dat de bomen opleverde (dit werd in 1960 opgelost).

Op de foto van links naar rechts: Sjaak Vaessen,Bér Thijssen,Pierre Hutjens (Jaer de Kapper), Sjaak Dings, Jan Muyres

Onderstaand een greep uit de verhalen die verteld zijn tijdens 2 bijeenkomsten die we met een aantal ‘oudere’ leden van onze buurtvereniging hebben gehouden.

• In verband met het gepland springen van de maasbrug, werden alle bewoners door de BB (Burger Bescherming) gesommeerd hun woningen te verlaten. Door de BB waren al van te voren aan alle bewoners adressen van gezinnen in de Boekend toegewezen waar ze tijdelijk konden verblijven. (familie Gerrits verbleef in de boerderij waar nu Boostenhof is, de familie Hinssen verbleef bij de familie Coenen). Het hoofd van de BB coördineerde alles vanuit café In ’t Zandt. Na 1 nacht (de nacht voor Pinksteren) mochten de bewoners weer terug. Pas in ’44 zijn de bewoners nog een keertje naar de Boekend overgeplaatst door de BB.
• De Duitsers verschenen al snel in het straatbeeld. Eén Duitser met een fiets meldde zich en vroeg: ‘Luftpumpe bitte’. Duitsers in uniform bezochten de kermis en betraden voor het eerst een Lunapark. Dit zorgde voor veel hilariteit.
• De Duitsers die bij de locale middenstand iets kochten, betaalden met ‘Rente-Marken’.
• Het ‘maaienveld’ (hier werden alle dode dieren gedeponeerd) dichtbij de Horsterweg werd gebruikt als mijnenveld.
• De Frederick Hendrikkazerne werd al snel ingenomen door de Duitsers. Vanuit de kazerne marcheerden vaak Duitsers al zingend (erg mooi!) over de Horsterweg.
• Tijdens de bevrijding is er een zwaar bombardement geweest, waarbij hooimijten van boer Baetsen in brand is gevlogen. Miet Baetsen vluchtte met haar kind (Wiel Baetsen) en een ondergedoken Rus in een voercilo onder de grond die gebruikt werd als schuilkelder. Miet kreeg een granaat op haar hoofd en overleed. De Rus rende richting het huis van Hinssen en riep “Mutter Baetsen tot!” Vervolgens heeft de Rus en tijdje in de schuilkelder bij Hinssen gezeten.
• Rins Hendrikx (beter bekend onder de naam ‘De Snor’ (vanwege zijn grote krulsnor) was een markant figuur op de Horsterweg. Hij stond bekend om het goed kunnen vertellen van de meest prachtige verhalen. Hij deed dat vaak met een groepje om zich heen onder de boom.
• Bij een bombardement waren een aantal tuinderskassen gesneuveld. Het glas van deze kassen was goed bruikbaar om de ruiten in de woningen die ook gesneuveld waren te herstellen. Om er nu voor de zorgen dat anderen die ruiten gingen halen, trokken de tuinders rood-wit lint om de tuinderskas en plaatsten bordjes met ‘Mijnenveld’ erop. Een vrouw klampte Rins Hendrikx aan voor glas voor haar woning. Rins wilde haar graag helpen en liep zonder pardon door het ‘Mijnenveld’. Toen de vrouw verbaasd reageerde zei Rins dat hij er bij was geweest toen het mijnenveld werd aangelegd, en hij zo precies wist waar de mijnen lagen.
• Op het spoor bij de draadfabriek stond het afweergeschut van de Duitsers. Vanuit die plek is een Brits vliegtuig neergeschoten. Terwijl de Duitsers hierop een feestje vierden zijn ze beschoten waarbij een aantal Duitsers zijn gesneuveld.
• Onderduikers werden vaker ondergebracht in de gierkelders van de boerderijen.
• Vanuit de kazerne werden er vaker razzia’s in Sevenum gehouden. Alle jonge mannen werden dan uit de heilige mis gehaald en moesten lopend via de Horsterweg naar de kazerne.
• Als je een ‘spoorpasje’ kon tonen, werd je niet meegenomen door de Duitsers.
• Chauffeur De Mulder was vanuit Horst op weg naar de Blerickse kermis. Iemand onderweg zei tegen hem dat de oorlog was uitgebroken. Daarop ontkoppelde hij zijn groene aanhangwagen en keerde huiswaarts. In deze aanhangwagen stond een noodstroomaggregaat. De Duitsers hebben deze wagen beschoten omdat ze dachten dat het een legerauto was.
• Net voor de bevrijding is er naast het huis van Hinssen een bom ingeslagen. Hierbij ontstond er veel schade aan het huis.
• Er lagen vaak mijnen langs de weg die niet tot ontploffing waren gekomen. Dit leidde tot levensgevaarlijke situaties met spelende kinderen. Zo heeft Jan van Sof stenen op een stapel mijnen gegooid die vervolgens tot ontploffing kwamen. Hierdoor vloog het dak van het huis van familie Hinssen eraf. Sjakie Gerrits heeft ooit munitie onder een gietijzeren putdeksel gestopt en tot ontploffing gebracht. Toos Beker speelde met handgranaten.
• Een groepje jongens, waaronder Rinus Coort had een aantal granaatkoppen losgedraaid en liet deze ontploffen in het bos. Toen ze gesnapt werden heeft Rinus Coort de schuld op zich genomen. Een week voordat hij moest voorkomen, is hij dodelijk verongelukt.
• Tijdens de oorlog werkten de grinderijen met volle kracht voor de aanleg van een vliegveld.
• De kermis ging in de oorlog gewoon door. Charles Hinssen had op het celefaan dat om zijn persoonsbewijs zat een bril en snor op zijn hoofd getekend. Toen Charles terugkwam met de fiets van de Swalmense kermis werd hij aangehouden door een Duitser. Hij fietste op de grote weg omdat er op het fietspad onvoldoende licht was. Er was slechte straatverlichting in verband met luchtaanvallen. De Duitser vroeg om zijn (zelf beschilderde) persoonsbewijs. De Duitser vroeg: hoe heet je? Charles zei: Net als mijn vader. De Duitser vroeg hierop: hoe heet je vader? Waarop Charles zei: net als ik. Charles moest voor al deze ongein een fikse boete betalen.
• Om alle ellende een beetje te vergeten werd er op de boerderijen ‘Toedem’ gehouden. Dan werd er in het geheim gedanst op live-muziek (o.a. door de Kattenmeppers). Dit gebeurde vaker op boerderij de Songert.
• In de woning aan de Nagelkampweg 4 heeft een joods gezin (familie Huisman: vader, moeder en 2 zoons) ondergedoken gezeten. Dit gezin was op doorreis naar Zwitserland. Na de oorlog is er nog contact geweest met dit gezin.
• De evacuatie werd opgedragen door de Duitsers. Zij stuurden alle bewoners weg omdat er gebombardeerd zou worden.
• Bij de evacuatie is Wiel Holla met zijn familie met de boot vanuit de Staaiboerderij over de Maas getrokken. Ook daar lagen mijnen waarop Wiel wilde klauteren. Hierop volgde een flink pak slaag van zijn vader.
• Sjraar Gerrits had een sleutel van de wachtpost 67. Hij dook bij bombardementen telkens onder in het bankje van het wachthuisje.
• De familie Hinssen evacueerde op 4 plaatsen verspreid in Sevenum. Daarna zijn ze nog tijdelijk in België geweest. Daar werden ze ontsmet met een soort poeder tegen luizen.
• Bij de bevrijding kwamen de Amerikanen via de Kaldenkerkerweg en de Engelsen vanuit het Sevenumse bos. De Engelsen plaatsten luidsprekers met tankgeluiden in het bos om de Duitsers bang te maken.
• Bij de bevrijding zagen de bewoners onder de snoep uitdelende Amerikanen voor het eerst negers.
• De familie Hinssen had 2 noodwoningen in de tuin gezet na de oorlog. Charles Hinssen was uitgeweest en wilde via het raam van de noodwoning zijn slaapkamer binnen gaan, zodat hij niemand wakker maakte. Bij zijn bed aangekomen zag hij tot schrik een neger in zijn bed liggen. Deze man had tijdelijk onderdak gekregen van zijn ouders.
• Het Groene Dorp ontstond net na de oorlog (naast het huidige wijkgebouw). Het waren houten groene Zweedse huisjes die dienden als noodwoning. Hierin werden mensen gehuisvest die na de evacuatie terugkwamen en geen woning meer hadden. Later woonde er minder vermogende mensen. Het wijkgebouw diende als kerk, consultatiebureau en kleuterschool en diende voor de mensen in de noodwoningen.

• Huize Clara: was hét café van Blerick in de jaren 60. Was het clublokaal van VCH. Uitbaters waren Handrie Schreurs, Sjeng Faassen en Mien Kremers en Lei van de Laar, Nel Schreurs
• Café Klein Egtenray. Uitbaters waren Schreurs, Burhenne, Hermkes, Joep Wolf, Karel Engels, Drea en Gradje Wijnhoven (2x), Sjaak Engels, Eef v.d. Zande en Ger Bottenberg
• Café Troely. Uitbater J. Schoeber, daarna(1969 - 1970) familie van Dreumel.
• Daarna: De Christina Bar, 1970 - 1983 Uitbaters waren de heer en mevrouw Rohwer.
• Café Verrijdt, Verrijdt, Verrijdt-Roosen (hertrouwd Schreurs-Roosen), Tiny en Frans Peeters-Verrijdt
• Café In ’t Zandt
• Café Sof, Graad Hinssen
• Het Horsterwegbal werd in zaal Juliana in Blerick gehouden. Dit was een gesloten bal dat altijd uitverkocht was.

Terug naar boven

• Er is een processie over de Horsterweg gehouden waarbij het beeld Sterren der Zee vanuit het Onze Lieve Vrouweplein in Maastricht naar hier is gedragen. Dit was een hele eer.
• Koos Bossink woonde op de Horsterweg (naast woning Poelman) en werd later tot priester gewijd. Hiervoor werd er een openlucht mis gehouden, waarin Bossink zijn eerste mis voordroeg. Later is Bossink naar de missie gegaan. Bossink kreeg bij zijn priesterwijding een ‘miskoffer’ met allerlei attributen. Dit koffer heeft nog in de etalage van Cremers gestaan ter bezichtiging. Later is het koffertje gestolen.
• Baer Lamberighs (7-3-1919) is een bewoner die later priester is geworden. Hij is in Frankrijk verdronken (4-6-1952). Zijn vader is voorzitter geweest van de buurtvereniging en speelde vaak voor St. Nicolaas.
• De broer van Jo Leenders is priester geworden.
• Het Kapelke van St. Anna stond eerst op de plek waar nu nog een witte steen ligt bij het huis van Thei Op den Orth. Daarna is het herbouwd op de huidige lokatie.
• Jaer de Kapper speelde altijd voor St. Nicolaas. In een jaar was hij ziek en Charles Hinssen verving hem in zijn functie. Nu had Charles in België mooie zwarte schoenen gekocht met een wit biesje. Bij Niessen-boer stapte hij op het paard en reed zo bij Huize Clara achterom. Daar riep een kind: St. Nicolaas heeft ome Charles zijn schoenen aan!!!!
• Pater Coenegrach: oud aalmoezenier deed diensten op de Horsterweg.
• Gradje Wijnhoven is begonnen met de eerste St. Maartenshoop op de Horsterweg. Deze is ooit 2 dagen van te voren aangestoken door ……?

Markante personen op de Horsterweg

• De Witte van Wanssum. Zijn vader was hoofdonderwijzer in Wanssum (zeer deftige man die witte slobberkousen droeg). Over deze persoon is later een boek geschreven.
• De vader van Herman Urselmann: Jan Urselmann was kantonnier, was belast met het wegenonderhoud (schop en bezem) vanaf de kazerne tot en met boerderij Kuppers in Grubbenvorst. Voor hem was Sef Heutjens kantonnier.
• Jaer de Kapper: was alleen-oprichter van de jeugdcarnavalsvereniging, was Vorst Saluto van de carnavalsvereniging, voorzitter bestuur buurtvereniging, bestuurslid VCH (bij hem werden de bestuursvergaderingen gehouden en de voorbesprekingen van het voetbal gehouden)
• Remie Laureys sr.: beheerder wijkgebouw, bestuurslid buurtvereniging, VCH?, Carnavalsvereniging
• Sweers Sterringa: schreef oorkondes en proklamaties voor de verenigingen, verfde de carnavalswagen, bestuurslid buurtvereniging.
• Baer Hutjens: voorzitter buurtvereniging, zwarte Piet bij Jaer de Kapper, verzorgde materialen voor de carnavalsvereniging en was ook bestuurslid van de carnavalsvereniging.

• Melkboer Beurskens (woonde op plek Andeno) was altijd dronken omdat hij op zijn route alle café’s afging. Hij verplaatste zijn melk met pony en wagentje.
• Thei Op den Orth: was bakker en later kruidenier
• Cremers: fietsenwinkel
• Baer Hinssen: groente en fruitwagen
• Berta Hinssen: kruidenier (hoek Nagelkampweg-Horsterweg)
  

• Engels: sigarenwinkel (huis later Harie Baetsen)
• Engels-van Elswijk: slager (huis v.d. Vinne)
• Jaer de Kapper: kapper en kruidenier
• V.d. Vinne: kolenboer en taxibedrijf
• Camps: sigaren en snoep (noodwoning Groen Dorp)
• Drees Hinssen: groentewinkel (Groen Dorp)
• Smeets: sigaren (woning naast Baer Hutjens)
• Cafe In ’t Zand: bloemen
• Grubben: bloemenwinkel
• Gradje Robbe: friettent in Groen Dorp
• Doors: melkboer

• De Kattenmeppers
  
• Echtenraayer Muzikanten
• Biestig Good
  

Jan van Sof en Wiel Canjels hebben VCH opgericht. Het 1e bestuur bestond uit: Thei Op den Orth (voorzitter), Hein Hinssen, Wiel Peeters, Graad Knippenbergh en Thei Lemmen.

Destijds waren Voetbalclub Blerick en Baarlo tegen de oprichting. Het eerste jaar telde de vereniging 91 leden, het tweede jaar steeg het aantal al naar 148. In de wei van boer Thissen-Peeters mocht er gevoetbald worden, totdat kapelaan Janssen met de boer gesproken had (deze stond op goede voet met SVB) Daarna zijn ze op de Songerd gaan voetballen (ter hoogte van de jachthaven nu). Sof deed wekelijks de was van de elftallen

• Op de Horsterweg was al in de vroege jaren een “hangplek”. Afhankelijk van de wind stonden groepjes mannen bij Holla op de hoek of bij Thei Op den Orth. Hier werden de voetbalwedstrijden nogmaals doorgesproken.
• In 1981 is het subkampje op de Horsterweg gerealiseerd vanuit de decentraliseringsactie Römer
• In de open lucht, waar nu de Nagelkampweg is, was een beugelbaan.
• Op de Horsterweg hebben altijd veel duivenmelkers gewoond. Een greep: Thei Effing, Jan Hinssen, Sjeng Holla, Harie Gijssen, P. Verhaegh, S. Hermkes, Baer Hinssen, Baer Hutjens, Hein Hinssen, Suiker, Toussaint, Thei Hendriks, Jan van Rosmalen, Kremers, Frits Janssen
• In 1972 is er riolering aangelegd op de Horsterweg. Hiervoor werden alle bomen verwijderd die later vervangen zijn.
• In 1974 is de tunnel aangelegd in de Kazernestraat. Daarvoor was er een dubbele treinovergang.
• Er waren diverse spoorwegovergangen. Het langst is wachtpost 67 open geweest aan de St. Annaweg.
• Tegenover de Frederik Hendrikkazerne is een Ambonezen-kamp geweest bestaande uit barakken. Deze zijn in 1966 afgebroken wegens decentrale huisvesting.
• Thei Baetsen had de eer de laatste koeien van Blerick te hebben. De boerderij is gesloopt in 2003 ten einde plaats te maken voor plan Ubroek.